Kampania społeczna Fundacji JiM „Spektrum kobiet. Chcemy być autentyczne!” porusza temat specyfiki kobiecego autyzmu i zwraca szczególną uwagę na problem ich niedodiagnozowania oraz konsekwencji z tym związanych. W inicjatywie wzięły udział dorosłe Polki w spektrum autyzmu: Ida Tymina, Klaudia Lewandowska oraz Dorota Bartosiak.

W kampanii trzy autystyczne bohaterki opowiedziały o swoim życiu z perspektywy kobiet w spektrum autyzmu oraz o tym, jak bardzo diagnoza zmieniła ich życie. Wykazują one bowiem te same cechy autystyczne co mężczyźni, ale już ich ekspresja może być inna od tej przyjętej w klasycznych kryteriach diagnostycznych[1]. Kobiety odczuwają większą presję społeczną, ze względu na wychowanie i starają się dopasować do sytuacji, w której akurat się znajdują. Często mają poczucie bycia „wadliwymi”, „innymi”, „dziwnymi”. Dopiero ze względu na obciążenie psychiczne zaczynają szukać rozwiązań, dowiadują się, że ich potrzeby wynikają z niezdiagnozowanego spektrum autyzmu. Z historiami Idy Tyminy, Klaudii Lewandowskiej i Doroty Bartosiak można zapoznać się oglądając nagrane z nimi filmy:

W Polsce nadal tysiące dziewczynek i kobiet w spektrum autyzmu żyją bez diagnozy. Według danych NFZ[2] w 2021 roku tylko 18 746 dziewczynek i kobiet w Polsce otrzymało diagnozę autyzmu (w tym tylko 303 po 35 roku życia), podczas gdy chłopców i mężczyzn było blisko 68 tys. Dysproporcje w diagnozie zostały pokazane w raporcie Fundacji JiM „Autyzm kobiet w Polsce”. Pokazuje on, że dziewczynki/kobiety mają prawo do takiego samego wsparcia jak chłopcy/mężczyźni. Dlatego w ramach kampanii powstał apel, poprzez który można wyrazić poparcie dla równego dostępu do diagnozy dla dziewcząt i kobiet w spektrum autyzmu. To także początek publicznej dyskusji do wprowadzenia systemowych rozwiązań, które pozwolą zmienić polską rzeczywistość prawną i zreformować system polskiej polityki i opieki publicznej zajmującej się autyzmem. Można okazać swoje poparcie dla inicjatywy zostawiając swój głos pod apelem na www.autentyczni.org.

image by Jessica Favaro on Unsplash

Misją Fundacji JiM jest tworzenie lepszego świata dla osób autystycznych, w którym każda autystyczna osoba może realizować swój potencjał. Dlaczego to ważne? Według najnowszych badań autyzm jest już współcześnie diagnozowany nawet u 1 na 50 dzieci, co oznacza, że w Polsce żyje co najmniej 400 000 osób autystycznych. Spektrum nie dotyczy jednak tylko tej określonej liczby osób, ale również ich rodziców, rodzeństwa czy opiekunów, a to tworzy już kilkumilionową społeczność Polek i Polaków.

[1] M.in. L. Hull et al.: Behavioural and cognitive sex/gender differences in autism spectrum condition and typically developing males and females. Autism, 21(6), 706–727 (2017).
[2] Dane nie zawierają liczby osób, które zostały zdiagnozowane prywatnie.