Gdzie wyrzucić paragon, ceramikę czy tetrapaki? Polacy nadal mają z tym problem

Według badań przeprowadzonych dla Instytutu ESG na potrzeby III Kongresu ESG – Europa, już 96% Polek i Polaków deklaruje, że segreguje śmieci. Niektóre odpady nadal jednak wprawiają nas w zakłopotanie. Połowa ankietowanych nie wie, gdzie wyrzucić ceramiczne naczynia, większość myli pojemniki, chcąc pozbyć się paragonów ze sklepu, problemy sprawiają też tzw. tetrapaki czy nawet przeterminowane leki – wynika z ogólnopolskiego panelu badawczego Ariadna.

– Nadmierna konsumpcja i tony zalegających odpadów to coraz większe wyzwania dla współczesnego świata – mówi Przemysław Śmiałkowski, wiceprezes Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, ekspert Instytutu ESG. – Sporo mówimy o zrównoważonej produkcji czy idei GOZ, czyli gospodarce o obiegu zamkniętym, ale niemniej ważne są działania, które każdy z nas może wdrożyć na co dzień i we własnym zakresie. To między innymi segregacja śmieci. Wydawać by się mogło, że w tym obszarze jesteśmy dość dobrze wyedukowani, ale gdy zapytamy o coś więcej niż tylko o kolory pojemników i ich oznaczenia, zaczynają się schody.

Ciekawych danych dostarcza najnowszy, ogólnopolski panel badawczy Ariadna, który w dniach 29-31 grudnia 2023 r. zrealizowano na zlecenie Instytutu ESG. To jeden z głównych organizatorów III Kongresu ESG – Liderzy Zrównoważonego Rozwoju – Europa, który 31 stycznia odbędzie się w Warszawie. Ankietowanym zadano kilka bardziej szczegółowych pytań dotyczących segregowania śmieci. Czynność tę – jak wynika z ankiety – wykonuje już 96% Polaków. Gdy jednak padają pytania o konkretne rodzaje odpadów, z wiedzą, gdzie je wyrzucać, bywa czasem źle lub bardzo źle.

Stosunkowo najmniej wątpliwości mamy z utylizacją przeterminowanych leków. Na pytanie, gdzie takie odpady trafiają, 67% osób odpowiedziało, że odnosi je do apteki. Do pojemnika na odpady zmieszane wyrzuca medykamenty 23% osób, a 13% zanosi je do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK). Są też tacy, którzy leki po terminie wyrzucają do toalety (3%) lub zlewu (2%). Możliwe, że wyniki byłyby lepsze, gdyby pojemniki na niepotrzebne leki znajdowały się w każdej aptece – a tak nie jest.

24% osób zapytanych, gdzie wyrzuca tzw. tetrapaki, czyli kartonowe opakowania po soku, mleku lub śmietanie, odpowiedziało, że jest to pojemnik na papier. Tymczasem poza kartonową obudową każde opakowanie tetrapak składa się jeszcze z kilku warstw folii polietylenowej oraz z warstwy folii aluminiowej. Wie o tym 57% ankietowanych, wrzucając taki odpad do pojemnika na plastik. W przypadku 23% osób tetrapaki trafiają do pojemnika na odpady zmieszane.

Gdzie wyrzucić porcelanę, „kryształy” (np. rozbity kieliszek) czy ceramiczne naczynia? Tu już problem jest większy. Według panelu Ariadna takie odpady aż połowa Polaków umieszcza w pojemniku na szkło – a to błąd! 52% słusznie deklaruje, że właściwym miejscem jest pojemnik na odpady zmieszane, zaś 3% osób w takiej sytuacji skorzystałoby z pojemnika w centrach handlowych. Polacy często jeszcze nie wiedzą, że tzw. kryształy, ceramika czy porcelana to nie to samo co typowe szkło i nie nadają się do powtórnego przetworzenia.

Źle też segregujemy niepotrzebne paragony ze sklepu. 58% ankietowanych wyrzuca je do pojemnika na papier. Tymczasem to papier termiczny z domieszką substancji chemicznych nie nadający się do recyklingu, dlatego paragony powinny trafić do pojemnika na odpady zmieszane – tak robi 41% osób. 4% konsumentów wyrzuca je do pojemnika na plastik.

image by iStock/FabrikaCr

– Przeprowadzone badania z jednej strony napawają optymizmem, bo większość Polaków deklaruje, że segreguje śmieci – mówi Urszula Jóźwiak, prezeska Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, ekspertka Instytutu ESG. – Niestety jak wynika z badania, mamy jeszcze wiele do zrobienia w zakresie edukacji, jak to robić prawidłowo. Mamy do tego narzędzia, jak np. aplikacje do segregacji śmieci, są prowadzone kampanie – jednak to nadal za mało.