Truskawki to ulubione owoce Polaków

Rusza sezon na truskawki, najbardziej wyczekiwane owoce w Polsce (41%). Ostatnie lata to wielki wzrost ich popularności. W badaniach podsumowujących sezon 2023, wskazało je o 6 p.p. badanych więcej niż przed dwoma laty. Pozycja pozostałych gatunków nie uległa zmianie. Drugie miejsce zajęły jabłka (34%), następnie czereśnie (15%), maliny (11%), gruszki (8%), śliwki (7%) i nasze borówki (6%). Co ciekawe, wybory konsumpcyjne Polaków można określić jako „patriotyczne” – wszystkie wymieniane przez badanych owoce kojarzą się z polskim ogrodnictwem i naszą strefą klimatyczną.

image by Christopher Luther on Unsplash

Polskie owoce powinny być droższe, ale ich cenę obniża import, fakt, że w tym samym czasie w sklepach dostępne są owoce z południowej Europy. Truskawki to też najczęściej fałszowany polski produkt. Warto wiedzieć, że truskawkę importowaną można poznać po zapachu i szypułce. Kondycja szypułki najszybciej zdradza długą podróż z południa Europy czy północnej Afryki. Owoc jest czerwony, ale szypułka po kilku dniach transportu nie jest świeża. Z kolei szypułki polskich truskawek są świeże, soczyście zielone i delikatnie odstają od owoców. Polskie owoce pachną, a najbardziej intensywny zapach jest właśnie przy szypułce. – W Polsce zbieramy truskawkę czerwoną, taką jaka powinna być. Jej smak i kolor pochodzą od słońca – mówi Aldona Radola, producentka truskawek. – Importowana jest zbierana „na blado”, tak żeby wytrzymała podróż. Warto być świadomy różnic i cieszyć się lokalnym owocem.

– Co kluczowe, żeby egzotyczne warzywa i owoce dotarły do Polski, muszą mieć wybite wszystkie bakterie, które się na nich znajdują. W związku z tym – nie mówię, że nie są smaczne – ale na pewno ich właściwości zdrowotne są ograniczone – mówi dr Igor Łoniewski, współpracownik Zakładu Biochemii i Żywienia Człowieka PAM. – Dlatego zachęcam do tego, by będąc w Egipcie, spożywać owoce egipskie. Będąc w Kalifornii, spożywać kalifornijskie. A jak jesteśmy w Polsce, spożywajmy polskie. Chodzi o taką generalną zasadę.

image by Colin Watts on Unsplash

Sezonowe i lokalne oznacza smaczniejsze i zdrowsze. To dlatego na świecie coraz większą popularnością cieszy się sposób odżywiania polegający na spożywaniu wyłącznie żywności uprawianej lub produkowanej w promieniu 100 mil, czyli ok. 160 km od domu. I nie chodzi tu wyłącznie o zmniejszenie śladu węglowego związanego z transportem żywności na duże odległości. – Im krótsza jest droga od pola do stołu, im bardziej owoce rosną w zasięgu ręki każdego z nas, tym większa w nich koncentracja witamin składników mineralnych i efekt prozdrowotny, a o to nam przecież wszystkim chodzi – mówi dietetyczka Monika Hajduk, członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością.

– Profesor Samochowiec, jeden z twórców polskiej fitoterapii, zawsze mówił, że powinniśmy spożywać takie zioła, które rosną w miejscu, w którym my żyjemy. Dlaczego? Ponieważ warzywa i owoce, które rosną w Polsce, są odpowiednie dla naszych bakterii. To ciągle zbyt rzadko podawany argument – dodaje dr Łoniewski. – Bakterie trawią błonnik, który znajduje się w warzywach i owocach. Bakterie, które są w naszej glebie i w naszych jelitach, to rodzaj symbiozy. My jesteśmy lepiej dostosowani do trawienia naszych warzyw i owoców, niż warzyw i owoców egzotycznych.

image by Isaac Quesada on Unsplash

W Polsce mamy znakomity klimat do uprawy owoców jagodowych: umiarkowany ciepły przejściowy, który cechują duże amplitudy temperatur dobowych i rocznych. Nigdzie na świecie nie produkuje się tak wielu gatunków owoców jagodowych w tak dużych ilościach. Duże amplitudy temperatur rocznych i dobowych dają unikalny balans słodkich i kwaśnych nut smakowych, niespotykany w klimacie na chłodniejszej północy, w głębi kontynentu, na zachodzie, gdzie dominuje klimat morski czy południu, które znajduje się pod wpływem klimatu śródziemnomorskiego. To dlatego nasze owoce uważane są za najlepsze w Europie. – Truskawki uznawane są za żywność funkcjonalną, czyli wyjątkowo cenne źródło składników odżywczych – mówi dietetyczka Natalia Palmowska. – Są bogatym źródłem antyoksydantów, polifenoli, które wspierają naszą odporność, mają działanie przeciwstarzeniowe i przeciwnowotworowe. Są bogate w potas, kwas foliowy i błonnik. Wspierają wchłanianie żelaza, chronią przed niedokrwistością, miażdżycą i zawałem.

Jedna filiżanka pokrojonych truskawek zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Mało osób wie, że truskawki mają więcej witaminy C niż cytrusy. Kupując truskawki sprawdzajmy ich pochodzenie. Wybierając uprawiane lokalnie, fundujemy sobie wielką przyjemność i wspieramy plantatorów. Dbamy też o środowisko, ponieważ ograniczamy daleki transport, a tym samym emisję CO2. – Kantar zapytał Polaków, czy myśląc o tych aspektach i własnych preferencjach, zamierzają w najbliższym czasie kupować częściej niż dotychczas polskie owoce i warzywa? – mówi Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw. – Odpowiedź przeszła nasze oczekiwania. 60% badanych, deklaruje, że chciałoby polskie owoce i warzywa kupować częściej niż dotychczas. To dla nas wszystkich szansa i zadanie. 

Źródło informacji: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
oprac: Dorota Chrobak