Szczęki w nowej wersji

Pojawienie się płetwy rekina w wodzie budzi przerażenie każdego pływaka od Sydney do San Francisco. Jednak człowiek okazuje się być większym zagrożeniem dla rekina niż zwierzę dla niego – dlatego na plakacie kampanii „Jaws never return” („Szczęki nigdy nie powrócą”) z morskich głębin wyłania się człowiek groźnie pokazujący zęby, gotowy wchłonąć pływającego pod powierzchnią wody rekina. Szacuje się, że rocznie na świecie zabijane są 73 miliony tych ryb.

Najważniejszym rynkiem zbytu są bogacące się Chiny, gdzie zupa z płetwy rekina jest daniem ekskluzywnym. Suszone płetwy rekina nie odznaczają się ani szczególnie intensywnym czy przyjemnym smakiem, nie mają też większej wartości odżywczej. Siła tradycji sprawia jednak, że przyrządzona z nich zupa jest uważana przez Chińczyków za wyjątkowy przysmak, będący symbolem bogactwa i prestiżu społecznego.

Green Sense, grupa działaczy na rzecz ochrony zwierząt z Hongkongu, znalazła dosadne sposoby na przypomnienie gościom lokalnych restauracji o wyjątkowo brutalnym rytuale połowu rekinów. Przed wejściem do niektórych restauracji dostawali od aktywistów błękitną paczkę serwetek z wizerunkiem rekina na opakowaniu. Otwarcie jej powodowało oderwanie płetwy zwierzęcia od reszty ciała. W środku natomiast znajdowała się poplamiona na czerwono chusteczka z wiadomością „Once you eat sharks’ fin soup, their blood is on your hands” („Gdy zjesz zupę z płetwy rekinów, ich krew jest na twoich rękach”).

Spoglądając do miseczki z czerwonym octem winnym (podawanym do zupy w chińskich restauracjach), klienci widzieli na dnie nadruk przedstawiający wykrwawiającego się rekina, opatrzony informacją, że po odcięciu płetw wciąż żywe zwierzę jest z powrotem wrzucane do oceanu.

– Te zwierzęta żyją na ziemi od czasów dinozaurów, a teraz mogą wyginąć w ciągu jednego pokolenia, i to nie dlatego, że stanowią podstawowe pożywienie człowieka, tylko ponieważ są symbolem luksusu – ostrzegał w Katarze na tegorocznej międzynarodowej konwencji dot. handlu zagrożonymi wyginięciem gatunkami (The United Nations Convention on the Trade of Endangered Species of Flora and Fauna) dyrektor wykonawczy WildAid, Peter Knights. Konwencja wymienia rekina białego (tzw. żarłacz-ludojad) jako gatunek zagrożony wymarciem.

Próby objęcia rekinów ochroną na podstawie konwencji międzynarodowych kończą się niepowodzeniem z powodu solidarnego sprzeciwu krajów azjatyckich. Pierwszym miejscem na świecie, gdzie zupa z płetwy rekina stała się potrawą zakazaną są Hawaje. Jako jedyny amerykański stan wprowadziły w 2010 r. całkowity zakaz posiadania, dystrybucji i sprzedaży płetw rekinów.
M.Danielewicz