Starszy brat, starsza siostra?

Fundacja Przyjaciółka prowadzi społeczny program "Niech mają na kogo czekać", którego celem jest pomoc w nauce oraz wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci z domów dziecka. Program obejmuje ponad 5 tys. dzieci przebywających w domach dziecka. Jest realizowany głównie w placówkach, które znajdują się w małych i średnich miastach. Blisko 30% domów dziecka w Polsce bierze udział w programie.

W ramach programu Fundacja organizuje wolontariat w domach dziecka, szkoli wolontariuszy, ubezpiecza ich, a w uzasadnionych przypadkach zwraca koszt dojazdu do domu dziecka. Wolontariusze odwiedzają domy dziecka przynajmniej raz w tygodniu, poświęcając swój czas głównie na pomoc dzieciom w odrabianiu prac domowych. Zachęcają do nauki, tłumaczą zadania, motywują do rozwoju.

W domach dziecka wychowuje się ponad 25 tysięcy dzieci, a 1/3 z nich przebywa tam nie z powodu śmierci rodziców, czy pozbawienia ich praw rodzicielskich, lecz z powodu biedy. Dzieci przebywające w placówkach opiekuńczo – wychowawczych często mają problemy z nauką, cierpią na chorobę sierocą czy też nabywają syndrom „szarej myszki”. Z badań porównawczych przeprowadzonych na grupie dzieci z państwowych domów dziecka i z prawidłowo funkcjonujących rodzin wynika, że dzieci z placówek mają mniejszą odporność na stres, niższe aspiracje życiowe, boją się podejmować wyzwania.

Fundacja Przyjaciółka trafnie zdefiniowała potrzeby dzieci z domów dziecka. Potwierdzeniem mogą być tu wyniki badań ankietowych nt. sytuacji placówek opiekuńczo – wychowawczych, które zostały przeprowadzone w kwietniu 2007 roku przez Zarząd Główny ZNP. Jak wynika z ww. badań w placówkach opiekuńczo – wychowawczych występuje duża rotacja wychowawców. Ponadto grupy dzieci, z którymi pracują pedagodzy, są często przeładowane, co uniemożliwia indywidualizację zajęć. Luka, jaka istnieje z powodu zbyt małej, w stosunku do potrzeb, liczby wychowawców została wypełniona przez wolontariuszy biorących udział w programie Niech mają na kogo czekać.

Ponadto, Fundacja Przyjaciółka przekazała w ramach programu już blisko 600 sztuk sprzętu komputerowego, w tym 107 komputerów.

Polityka państwa jest ukierunkowana na zmniejszanie liczby dzieci umieszczanych w placówkach opiekuńczo – wychowawczych poprzez tworzenie różnych form rodzinnej form opieki zastępczej. W tym celu podejmowane są m.in. działania na rzecz tworzenia rodzinnych domów dziecka. Mają one zapewnić wychowankom (przede wszystkim rodzeństwu oraz dzieciom mającym trudności adaptacyjne do warunków życia w dużych zbiorowościach) takie warunki opieki i wychowania, jakie istnieją w naturalnej rodzinie wielodzietnej. Niestety, liczba rodzinnych domów dziecka zwiększa się powoli. Tym samym konieczne jest prowadzenie innych działań, w tym programów takich jak "Niech mają na kogo czekać", aby przeciwdziałać negatywnym skutkom pobytu dziecka w domu dziecka.
M.Czerepak