Pod białą chustą

Biała chusta zawiązana na różne sposoby obrazuje inny przejaw przemocy względem kobiety: ma ona związane ręce, usta albo oczy. W kulturze kirgiskiej oznacza zawarcie małżeństwa i jest często nakładana siłą na głowę kobiety w czasie zaślubin. Tym samym stała się także symbolem podległości i braku prawa do decydowania o własnym życiu.

Na każdym z plakatów umieszczono apel: „Unbind yourself from domestic violence” („Uwolnij się od przemocy domowej”). Wielu prześladowanym i bitym wydaje się, że problem jest nierozwiązywalny, podobnie jak materiał, który krępuje dłonie, oczy i usta dziewczyny. Wydobycie wieloznaczności znaczeniowej wyrazu „wiązać” ma podświadomie wpływać na ofiary przemocy i uświadamiać, że jedyną szansą na poprawę życia jest odrzucenie destrukcyjnych więzów i zdobycie się na odwagę, aby zgłosić problem odpowiednim służbom.

Według danych organizatorów akcji, przemocy domowej doświadcza w Kirgistanie co czwarta kobieta. Ich trudna sytuacja często jest bagatelizowana przez społeczeństwo kirgiskie, które wciąż opiera swoje poglądy na tradycji uprawniającej mężczyznę do sprawowania pełni władzy nad żoną. Szacuje się, że około 30% kobiet jest porywanych w celu zawarcia małżeństwa. Naciski ze strony rodziny i społeczeństwa sprawiają, że pozycja Kirgizek staje się bardzo słaba, a ich los zdeterminowany jest przez czynniki mające źródło w kulturze. Z tego powodu kobiety prześladowane i bite przez własnych mężów żyją z poczuciem rezygnacji i bezsilności, a także godzą się na ból i cierpienie. Nie mają wsparcia ze strony innych ani zaufania do spokrewnionych i spowinowaconych z nimi kobiet, które podtrzymują zasadność obowiązujących schematów i które same nierzadko nakłaniały dziewczęta do małżeństw z ich porywaczami.

Między innymi z tego właśnie powodu organizacja Open Line Public Foundation postanowiła skierować apel bezpośrednio do ofiar przemocy domowej, a także do sprawców. Plakaty są jedynie częścią przygotowanej kampanii, która dotyczy trzech kwestii: łamania praw kobiet, przemocy domowej i porwań w celach matrymonialnych młodych panien zamieszkujących Kirgistan. Seria ogłoszeń pożytku publicznego została zaprojektowana przy współudziale agencji Laboratory for Social Advertising. Dopełnieniem społecznego projektu jest również zestaw interaktywnych filmów edukacyjnych skierowanych do kobiet i mężczyzn, umieszczonych na YouTube.

Anna Lis