Odpowiedzialna konsumpcja wśród Polaków?

Na zlecenie Polskiej Zielonej Sieci Interaktywny Instytut Badań Rynkowych / Grupa Gemius SA przeprowadził badanie w celu określenia postaw polskich internautów wobec odpowiedzialnej konsumpcji ze szczególnym uwzględnieniem rynku odzieżowego w kontekście pozostałych branż. Jednocześnie celem badania była ocena wpływu kampanii PZS na opinie, postawy i zachowania internautów w zakresie odpowiedzialnego kupowania.

Jak pokazują wyniki 40% polskich internautów spotkało się z kupowaniem produktów i usług wytworzonych w sposób odpowiedzialny. Niewielu (8%) twierdzi, że na pewno nie spotkało się z takim pojęciem, a aż 52% respondentów nie potrafiło udzielić na ten temat jednoznacznej odpowiedzi, co świadczy o niejednoznacznym rozumieniu pojęcia. Odsetek deklarujących kontakt z odpowiedzialną konsumpcją był większy wśród kobiet niż mężczyzn oraz w starszych grupach wiekowych (45+).

W świadomości wspomaganej odpowiedzialna konsumpcja kojarzyła się przede wszystkim z kupowaniem produktów wytworzonych w sposób przyjazny dla środowiska (75%) oraz których powstanie nie wiązało się z łamaniem praw człowieka (65%). Tylko co 20-ty internauta kojarzył odpowiedzialną konsumpcję z kupowaniem tylko drogich produktów znanych i ekskluzywnych marek. Taki obraz wyników sugeruje, że internauci w większości poprawnie rozpoznają czym jest odpowiedzialna konsumpcja.

Zaledwie 14% badanych internautów zetknęło się z odzieżą firmy, która informowała, że przy jej produkcji firma przestrzegała standardów praw pracowniczych i ochrony środowiska w całym procesie produkcji. Aż 60% z nich była pewna, że z taką odzieżą się nie spotkała. 2/3 badanych internautów chciałoby dowiedzieć się więcej na temat społecznie i środowiskowo odpowiedzialnej mody.

Najczęstszym medium styku z informacjami na temat odpowiedzialnej konsumpcji był internet (36%) i telewizja (25%). Podobnie często (24%) deklarowano kontakt z informacjami w gazetach i czasopismach. 9% spośród stykających się z informacjami na temat odpowiedzialnej konsumpcji w sieci pamiętało je ze strony PZS www.ekonsument.pl. Podobny odsetek respondentów spotykał się z tego typu informacjami w serwisach społecznościowych (np. facebook). 3/4 badanych internautów w ogóle nie szukała osobiście informacji na temat odpowiedzialnej konsumpcji.

Głównymi zachętami do zakupu w przypadku ubrań są wygląd oraz materiał z jakiego wykonano produkt. Marginalny odsetek internautów zwraca uwagę na informacje o przestrzeganiu praw pracowniczych / praw człowieka w fabrykach producenta odzieży oraz na oznakowanie ekologiczne i/lub społeczne (np. certyfikat Fairtrade, Ecolabel) mówiące, że produkt jest ekologiczny i/lub pochodzi ze Sprawiedliwego Handlu.

W przypadku elektroniki liczy się głównie marka produktu i rekomendacje znajomych. Tak jak w przypadku ubrań informacje o przestrzeganiu praw pracowniczych i praw człowieka w fabrykach producenta sprzętu elektronicznego mają marginalne znaczenie.

Nieco większe znaczenie czynniki związane z ekologią i odpowiedzialną produkcją, mają w przypadku żywności, chociaż najważniejsze są walory odżywcze i skład produktu. W przypadku zabawek głównym kryterium jest ich bezpieczeństwo, a praktycznie nikt nie zwraca uwagi na informacje o przestrzeganiu praw pracowniczych / praw człowieka w fabrykach producenta zabawek.

Ponad 50% badanych kupujących odzież, elektronikę, zabawki i żywność byłoby skłonnych płacić więcej mając pewność, że produkty te zostały wytworzone w sposób bardziej odpowiedzialny.

Co czwarty internauta (26%) oddaje niepotrzebną odzież bezpośrednio do jakiejś organizacji (grupy charytatywnej, PCK, kościoła, itp.). Podobny odsetek (24%) oddaje niepotrzebne ubrania podczas jakiejś akcji charytatywnej. 17% badanych przyznało, że wyrzuca stare ubrania na śmietnik. Niewiele mniej osób (16%) przerabia je na coś innego. Tylko 9% badanych internautów sprzedaje używane ubrania, a 8% wymienia się z innymi.

Pozostałości po żywności i produktach spożywczych oddawane są głównie zwierzętom domowym (54%) lub wrzucane do specjalnego pojemnika (np. kompostownik) – 21% badanych. Do wyrzucania żywności na śmietnik przyznaje się aż 36% badanych, tylko 5% oddaje ją potrzebującym.

Badaniem zostało objętych 1000 internautów w wieku powyżej 15 lat. Aby dane były reprezentatywne dla ogółu polskich internautów, dane były analizowane przy użyciu wag skonstruowanych na podstawie informacji o płci, wieku, wykształceniu i częstości korzystania z Internetu. Badanie zostało zrealizowane metodą CAWI Real Time Sampling w dniach 16 lipca 2010 – 21 lipca 2010.