23 kwietnia — Międzynarodowy Dzień Książki i Praw Autorskich

Dzisiaj, 23 kwietnia, obchodzimy Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. W tym roku święto odbywa się pod hasłem „Czytaj po swojemu”.

Święto książki i praw autorskich oficjalnie jest organizowane przez UNESCO od 1995 roku, jednak jego geneza sięga lat 20. ubiegłego stulecia. Pomysł zrodził się w Katalonii, a inicjatorem wydarzenia był wydawca Vicente Clavel Andres. W 1930 roku święto zaczęto obchodzić w Hiszpanii, a od 1964 roku także w pozostałych krajach hiszpańskojęzycznych. Data 23 kwietnia jest symboliczna dla literatury światowej, gdyż tego dnia zmarli dwaj giganci literatury światowej: Miguel de Cervantes i William Szekspir – obaj 23 kwietnia 1616 roku! Zgodnie z katalońską tradycją, w ten dzień kobietom wręczano czerwone róże, które miały symbolizować krew pokonanego przez św. Jerzego smoka. Z czasem kobiety zaczęły odwzajemniać się mężczyznom podarunkami w postaci książek.

image by Tom Hermans on Unsplash

Dzisiaj Międzynarodowy Dzień Książki i Praw Autorskich poświęcony jest promocji literatury i czytelnictwa oraz problematyki związanej z ochroną praw autorskich. W 2024 roku Światową Stolicą Książki mianowano francuski Strasburg. Tam właśnie rozpoczną się trwające przez cały rok obchody, na które złożą się wydarzenia literackie oraz projekty artystyczne łączące teatr, muzykę i literaturę. Warto pamiętać, że w 2016 roku tytuł Światowej Stolicy Książki nosił Wrocław.

Photo by Ed Robertson on Unsplash

W tym wyjątkowym dniu warto polecić legalne źródła dostępu do e-książek w bibliotekach cyfrowych. Jest ich w Polsce ponad dwieście! Oprócz książek i czasopism zawierają także m.in. archiwalia, fotografie, grafiki, rysunki, pocztówki, filmy, animacje, nuty, nagrania, mapy oraz druki ulotne. Większość z nich znajduje się w domenie publicznej lub jest udostępnianych na odpowiednich licencjach, dzięki czemu można z nich korzystać nieodpłatnie i on-line. Z listą bibliotek cyfrowych w Polsce można zapoznać się TUTAJ.

image by Clay Banks on Unsplash

Ponadto, z okazji Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich 2024, Polska Izba Książki zaprasza do pobierania wyjątkowego plakatu, przypominającego o mocy czytania już od wczesnej młodości (poniżej). Jego autorka, Magda Górska znana jako Magda Americangangsta, udzieliła licencji CC BY SA3. W związku z tym PIK zachęca do pobierania, drukowania plakatu i umieszczania go w przestrzeniach prywatnych oraz publicznych bibliotek, księgarni i innych instytucji, w których książka jest szczególnie ważna.

Linki do pobrania plakatu: Plakat MAŁY (450kb), Plakat ŚREDNI (7Mb dobra jakość), Plakat DUŻY (27Mb do druku).

Źródło informacji: PAP, Lustro Biblioteki
oprac: Dorota Chrobak