Wystartowała kampania „Dopamina” Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

W dni powszednie nastolatki spędzają w sieci średnio niemal 5 godzin dziennie, w weekendy ponad 6 godzin. 11% młodych osób deklaruje, że jest aktywnych w internecie przez ponad 8 godzin każdego dnia, 17% korzysta intensywnie z sieci po godzinie 22.00[1]. Dzieci i nastolatki nie znają świata bez internetu i mediów społecznościowych. To dla nich przestrzeń do komunikowania się z innymi, wyrażania siebie, rozwijania zainteresowań, która jednak łatwo może przejąć kontrolę nad ich uwagą, czasem i emocjami. Na pytanie, jak zadbać o świadome korzystanie z mediów społecznościowych, odpowiada film „Dopamina” i towarzysząca mu kampania społeczna o tej samej nazwie.

Film „Dopamina” został zrealizowany przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę oraz duet reżyserski Helenę Ganlayan i Bartka Szpaka. Produkcja w przystępny i atrakcyjny dla młodych widzów sposób opowiada o mechanizmie pętli dopaminowej, profilowaniu i toksycznych relacjach online, unikając jednocześnie jednostronnej narracji o szkodliwości nowych technologii.

Wiemy, jak ważne są serwisy społecznościowe dla młodych ludzi. Dostrzegamy ich wartość, ale widzimy też zagrożenia – zarówno z perspektywy badań, jak i spotkań z młodzieżą, a nawet z perspektywy gabinetu terapeutycznego. Postanowiliśmy stworzyć wartościowy materiał, który będzie dla nich inspiracją, punktem wyjścia do refleksji – mówi Łukasz Wojtasik z FDDS, autor koncepcji filmu.

Dr Ilona Kotlewska, neurobiolożka i neuropsycholożka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, konsultantka merytoryczna filmu, dodaje: – My, dorośli, jako osobniki o w pełni wykształconych płatach przedczołowych, które odpowiadają za świadome decyzje i celowe postępowanie, mamy prawdopodobnie większy dystans do treści znajdowanych w sieci. Mózgi młodych osób reagują na wszystkie te bodźce bardziej gwałtownie, co może prowadzić do dużych wahań nastroju, problemów z samooceną lub innych trudności. Dlatego tak ogromne znaczenie ma świadomość tych procesów i poszukiwanie zrównoważonego sposobu korzystania z internetu.

Internet nie zniknie, musimy nauczyć się znajdować balans między naszym prawdziwym życiem a social mediami – powiedziała jedna z bohaterek „Dopaminy” Emilia Lizurek przed premierą filmu podczas Digital Youth Forum organizowanego przez FDDS.

Film „Dopamina” i towarzysząca mu kampania są skierowane przede wszystkim do dzieci i nastolatków, ale również do dorosłych – rodziców i nauczycieli. Dla rodziców mogą być impulsem do zastanowienia się, w jaki sposób dzieci i oni sami korzystają z internetu. Czy nie cierpią na tym ich relacje, czy potrafią pozwolić sobie na odłożenie telefonów i spędzanie czasu razem.

– Znormalizowanie sposobu korzystania z telefonu to duży wysiłek, bo nowe technologie, aby uchwycić i utrzymać naszą uwagę, wykorzystują mechanizmy neurobiologiczne – mówi Łukasz Wojtasik. – Wypracowywanie nowych nawyków nie jest proste. Dlatego zachęcamy, aby w miarę możliwości traktować dziecko w tym procesie partnersko, rozmawiać z nim, wspólnie szukać rozwiązań i przyjrzeć się także własnej aktywności online.

image by Fabio Principe on iStock

Więcej informacji o wspieraniu młodzieży w świadomym korzystaniu mediów społecznościowych można znaleźć na stronie: https://fdds.pl/dopamina.html. Jesienią Fundacja udostępni nauczycielom materiały dydaktyczne, które umożliwią podjęcie podczas zajęć w szkołach dyskusji o konstruktywnym i problematycznym korzystaniu z internetu.

Film „Dopamina” Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę powstał przy wsparciu Komisji Europejskiej oraz fundacji Save the Children. Głównym partnerem przedsięwzięcia jest Fundacja Orange, partnerami są Dom Produkcyjny Truskavka oraz Robimy Social Media.

[1] Raport „Nastolatki 3.0”, NASK Państwowy Instytut Badawczy, 2020.