Z więzienia do więzienia

Nawet po wyjściu na wolność, były więzień musi funkcjonować za kratami. Tyle, że niewidzialnymi. Chyba, że znajdzie się organizacja, która pomoże mu w pokonaniu tych barier i ponownie wprowadzi w życie społeczne – tak jak robi to CIRE, nadawca przeprowadzonej w grudniu ubiegłego roku kampanii „Cage”.

Problem reintegracji więźniów zdaje się być jednym z tematów tabu. Rzadko się o tym wspomina, jeszcze rzadziej robi na ten temat kampanie społeczne. Przeprowadzona w Hiszpanii kampania opatrzona została hasłem „No reintegration, no freedom” („Bez reintegracji nie ma wolności”), które doskonale opisuje misję jej nadawcy – Center for the Reintegration of Prisoners. Celem kampanii było zwrócenie uwagi społeczeństwa nie tylko na prowadzone przez CIRE przedsięwzięcia, ale przede wszystkim na istotę problemu, jakim jest adaptacja społeczna byłych więźniów. Kreacją kampanii zajęła się agencja TBWA z Barcelony.

Z badań wynika, że uwieczniony na plakacie mężczyzna tkwiący w metaforycznej klatce nie jest wyjątkiem, a z podobnymi problemami borykają się byli więźniowie nie tylko w Hiszpanii, ale także w innych krajach Unii Europejskiej. Według danych, przedstawionych w 2007 roku podczas Międzynarodowego Forum „Prewencja czy Ponowne Uwięzienie?”, poświęconego społecznej reintegracji więźniów, tylko około 10-15% osób, które opuściły zakład karny, znajduje stałą pracę. Warto przy tym pamiętać, że to nie jest jedyna forma wykluczenia, jaka je dotyka. Wynika to przede wszystkim z cechującego je braku odpowiednich umiejętności społecznych oraz z piętna, jakie na nich ciąży.

Działania, mające na celu readaptację społeczną osadzonych prowadzone są także w Polsce – zajmuje się nimi kilkanaście organizacji pozarządowych, m.in. Stowarzyszenie Monar, jeden z partnerów projektu „Nowa droga dla byłych więźniów” czy warszawska Fundacja „Sławek”, udzielająca byłym więźniom wsparcia podczas pierwszych dni na wolności.
E. Janota