Przyzwyczajenia do śmieci

"Nie marnuj jedzenia. Wyrzuć do śmieci stare przyzwyczajenia” – to hasło kampanii społecznej, zainaugurowanej 1 kwietnia przez Federację Polskich Banków Żywności. Jej celem jest uświadomienie negatywnych skutków ekologicznych, społecznych i ekonomicznych marnowania żywności. Ma także zachęcić do porzucenia dotychczasowych przyzwyczajeń i przyjęcia nowych postaw sprzyjających środowisku naturalnemu.

Zdaniem 79% Polaków w Polsce marnuje się dużo żywności. Za marnowanie żywności wg respondentów odpowiedzialne są głownie sklepy (45%), ale także konsumenci (32%) i producenci (8%). W naszym kraju nie przeprowadzono badań wskazujących ile kilogramów jedzenia wyrzucamy każdego roku, jednak według brytyjskiego (a także amerykańskiego i japońskiego) rządu jest to około 1/3.

– Żywność to dobro, dzięki któremu żyjemy. Szczególnie w świetle ubóstwa i niedożywienia powinniśmy docenić dostępność do żywności i zadbać o to, żeby jej nie marnować. Mam nadzieję, że poprzez kampanię uda nam się przekonać społeczeństwo, że niemarnowanie żywności przynosi same korzyści i ma głęboki sens – mówi Marek Borowski, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

Kampania ma dotrzeć do odbiorców poprzez emisje spotów telewizyjnych oraz radiowych, reklamę w prasie, w kinach oraz na bilbordach. Prowadzone też będą działania edukacyjne wśród producentów i dystrybutorów żywności.

Marnowanie żywności to problem wielowymiarowy, o negatywnych skutkach ekologicznych, społecznych oraz finansowych. Wyrzucając jedzenie marnujemy nie tylko produkt spożywczy. Bezużyteczne stają się wówczas wszystkie nakłady związane z jego produkcja, transportem, zakupem oraz przechowywaniem. Wytwarzamy więcej odpadów i zwiększamy emisje gazów cieplarnianych.

– Marnowanie żywności – to zanieczyszczenie powietrza, gleby i wody, to marnotrawienie energii, surowców, naturalnych, to może doprowadzić do poważnych kryzysów ekologicznych – powiedział Dominik Dobrowolski, z fundacji Nasza Ziemia, wspierającej kampanię Federacji Polskich Banków Żywności.

Strona internetowa kampanii www.niemarnuje.pl w całości poświęcona jest zapobieganiu marnowania żywności i ma za zadanie pokazać konsumentom, jak w prosty sposób można uniknąć marnowania żywności. Pokazane są konkretne działania pomagające prawidłowo zagospodarować posiadaną żywność. Na stronie można dowiedzieć się o tym, jak planować zakupy, porcje posiłków, jak przygotować potrawy, by nie zmarnować niczego i jak prawidłowo przechowywać żywność. Stronę wspierają eksperci m.in. Jan i Jakub Kuroń, prof. dr hab. Marta Mitek (SGGW), przedstawiciele Poradni żywieniowej Set Point oraz Millward Brown SMG KRC. Kampanię wspierają również Katarzyna Grochola, Pascal Brodnicki oraz Małgorzata Lewińska.

Organizatorzy kampanii chcą dotrzeć nie tylko do jak największej części społeczeństwa, ale także do handlowców i dystrybutorów żywności.

W Polsce działa 26 Banków Żywności zrzeszonych w Federacji Polskich Banków Żywności. Pomagają one ponad 3000 organizacji, wspierając ok. 1, 4 miliona osób. W 2008 roku rozdały łącznie ponad 45 tysięcy ton artykułów spożywczych. Darczyńcami Banków są producenci krajowi i zagraniczni (w tym wielkie koncerny spożywcze), dystrybutorzy, hipermarkety oraz lokalni producenci. Odbiorcami żywności są organizacje i instytucje pomocy społecznej wspierające osoby najuboższe.

W podobny sposób Banki Żywności działają w wielu krajach na świecie. W Polsce pierwszy Bank Żywności powstał w Warszawie w roku 1993 roku przy Fundacji "Pomoc Społeczna SOS" z inicjatywy m.in. Jacka Kuronia.
M. Czerepak, J. Mentel