Prawdziwa cena biżuterii i złotych zębów

Na terenie byłej kopalni złota siada kobieta. Przypomina radykalną performerkę z lat 80. Ściąga złotą biżuterię – zrywa kolczyki z uszu, a krople krwi padają na skórę. Złoto jest ceną, którą jej kraj musi zapłacić za spokój.

Bohaterką spotu jest Maia Morgenstern, słynna rumuńska aktorka, na świecie znana z roli Marii z Nazaretu w „Pasji” Mela Gibsona, a spot jest elementem kampanii „Save Rosia Montana”, inicjatywy kilkudziesięciu rumuńskich organizacji pozarządowych, które walczą przeciw otwarciu kopalni złota na terenie miasta Roşia Montană w Transylwanii. Trzonem akcji jest organizacja Alburnus Maior, założona przez mieszkańców okolic, na których ma powstać kopalnia.

Kampania ma poinformować opinię publiczną o sytuacji, która według organizatorów ruchu może doprowadzić do katastrofy społecznej i ekologicznej. Inicjatywa „Save Rosia Montana” nawiązuje do innych kampanii poświęconych problemowi wydobywania złota, jak na przykład „No Dirty Gold Campaign”.

W ramach akcji wyprodukowano dwa spoty. W obydwu grają gwiazdy rumuńskiego kina – wspomniana Maia Morgenstern oraz Dragoş Bucur, zdobywca Shooting Stars Award przyznawanej na festiwalu w Berlinie. Szokująca treść – w drugim spocie aktor wyrywa sobie złoty ząb – dla niektórych może przekraczać granice dobrego smaku.

– Kopalnia złota, w kształcie zaproponowanym w Roşia Montană spowoduje wiele cierpienia. Ludzie wyrzuceni z domów, w których się urodzili, olbrzymie jezioro wypełnione pochodnymi kwasu cyjanowodorowego, góry zmiecione z powierzchni ziemi… (projekt kopalni zakłada zrównanie z ziemią czterech szczytów – przyp. red.). Wszystko to dla złota. Po co? Dla kolczyków? Jeżeli tak rozpaczliwie chcą kolczyków, damy im kolczyki. Byle tylko zostawili nas w spokoju – tłumaczy Robert Tiderle, dyrektor kreatywny agencji Papaya, która zrealizowała kampanię charytatywnie. (cyt. za: Osocio.org)

Mocną stroną spotów, które będą emitowane również w telewizji o zasięgu krajowym, jest hipnotyzujące aktorstwo. Pełna bólu twarz Mai Morgenstern wydaje się symbolizować cierpienie rodzimej ziemi skazanej na ekologiczną katastrofę. Siłę przekazu zwiększa forma, która wykazując pewne zbieżności z formułą kina, zbliża się do estetyki performansu. Może być to również minus kreacji – spoty apelują do ekstremalnych emocji, ograniczając do minimum przekaz informacyjny. Uwaga odbiorcy może skupić się na samym medium i drastycznej warstwie wizualnej.

Spoty wyreżyserował Florin Serban, a muzykę skomponował zespół Dead Can Dance.
Aleksandra Janowska