Pozory mody

Bohaterowie nagrań udzielając wywiadów powoli zdejmują elementy garderoby. W ten sposób odsłaniają nie tylko swoje ciała, ale także w symboliczny sposób ukazują, co się kryje pod płaszczykiem modowych pozorów.

Filmy stanowią element akcji „The What’s Underneath Project” zainicjowanej przez Elisę i jej córkę Lily. Kobiety stworzyły w 2009 roku multimedialną platformę (pod tym adresem) pokazując ludzi reprezentujących swój indywidualny styl.

Moda, macierzyństwo, manifest

W latach 80. i 90. Eliza była stylistką i redaktorką topowych magazynów o modzie takich jak: „Vanity Fair”, „Interview”, „In Style”, „Glamour” i „Self”. Modową pasję porzuciła na rzecz macierzyństwa. Jak pisze, po powrocie do pracy zdała sobie sprawę, że świat, w którym funkcjonuje rządzony jest przez wielkie korporacje nastawione wyłącznie na zysk i unifikację swoich odbiorców. Elisa wraz z córką chwyciły za kamerę i postanowiły odnaleźć inspirujących je ludzi, a także udowodnić, że stylu nie można kupić. Od tamtej pory udało im się przeprowadzić wywiady z ponad ośmiuset ludźmi. Przedstawiły również manifest, w którym napisały kilka prostych haseł takich jak: „Nie chciej być kimś innym”, „Ubieraj się dla siebie”, „Piękno to pewność siebie”, „Bycie trendy nie jest stylowe”, „Bądź świadomy jak marketing wpływa na ciebie”, czy też „Twoje niedoskonałości cię tworzą”. W ten sposób autorki próbują odpowiedzieć na pytanie, jak pozostać autentycznym we współczesnym świecie.

Ofiary przemysłu modowego

Według Elisy i Lily podstawą korzystania z zasobów mody jest znajomość własnej tożsamości. Osoby ślepo podążające za trendami i nie rozpoznające granic stylu tracą swoją osobowość. Nazywane są „ofiarami mody” (ang. fashion victim). Podobno to określenie ukuło się podczas obiadu w nowojorskiej La Caravelle, gdzie projektant Oscar de la Renta w rozmowie z redaktorem John’em Fairchild’em („Women’s Wear Daily”, „W Magazine”) wyraził się o otaczających go ludziach: „These people are absolute hell, they look like fashion victims” („Ci ludzie są okropni, wyglądają jak ofiary mody”). Tą kwestią zajął się niemiecki socjolog Georg Simmel (autor eseju „Filozofia mody”) podkreślając, że fashion victims to osoby, które nie są bezrefleksyjnymi konsumentami. Ofiary mody znają trendy, lecz je wyolbrzymiają i karykaturują. Jednostki te mają poczucie autentyczności i wyjątkowości. W rzeczywistości jednak nieświadomie podążają za rynkiem mody, który generuje puste hasła, aby promować martwe przedmioty oderwane od określonego miejsca i czasu.

Ukryte piękno

Nie sposób opisać wszystkie osoby biorące udział w projekcie, ale są takie, które szczególnie zapadają w pamięć. Jedną z nich jest Melanie Gaydos. Modelka występuje najczęściej w budzących grozę sesjach zdjęciowych. Przedstawicieli branży modowej przekonała do siebie wyjątkową budową ciała. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że dziewczyna cierpi na rzadką chorobę – dysplazję ektodermalną. Schorzenie powoduje defekty, takie jak nieprawidłowe wykształcanie się zębów, włosów i paznokci. Inna uczestniczka akcji, Jacky O’Shaughnessy także pracuje jako modelka, jednak według powszechnie obowiązujących kategorii, dawno powinna znaleźć się poza modą. 62 – letnia kobieta, bo taki wiek widnieje w jej metryce, ostatnio stała się twarzą kontrowersyjnej marki odzieżowej – American Apparel, ukierunkowanej przede wszystkim na młodych odbiorców.

Należy zwrócić uwagę, że dobór uczestników projektu jest subiektywny i arbitralny, bo ocena ich stylu zależy od prywatnych preferencji twórczyń akcji. Przedstawione osoby zdejmując z siebie ubrania pokazują jednak, że owy styl nie jest zależny wyłącznie od tego, co mają na sobie. Rzeczy podkreślają jedynie ich osobowość, a najważniejszy staje się przekaz, czyli ukazanie autentyczności, wrażliwości oraz charakteru bohaterów projektu.

Joanna Suchorowiec