Polacy lubią chomikować – nasze domy toną w dziesiątkach zbędnych rzeczy

Aż 84% Polaków przyznaje, że w ich mieszkaniach zalegają niepotrzebne i nieużywane przedmioty. Bywa, że jest ich więcej niż sto, a czasami tak dużo, że trudno to oszacować – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Gumtree.pl.

W badaniu Gumtree.pl mieszkańcy Polski zostali poproszeni o oszacowanie, ile niepotrzebnych przedmiotów znajduje się w ich domach. Co trzeci respondent stwierdził, że ich liczba wynosi od 1 do 20. 24% uznało, że ma takich rzeczy między 21 a 50, a niemal 8% – więcej niż 100. Tylko 16% zapytanych osób odpowiedziało, że nie ma ich w ogóle, z kolei 15% badanych udzieliło odpowiedzi „nie wiem, ale bardzo dużo”.

Niepotrzebne przedmioty najczęściej przechowują osoby o najniższych dochodach. W przypadku respondentów zarabiających poniżej 1000 złotych miesięcznie, odsetek ten wynosi 47%. Najmniej zbędnych rzeczy mają osoby między 50 a 65 rokiem życia – jeden na pięciu zapytanych z tej grupy wiekowej uważa, że nie ma ich wcale.  Nie ma natomiast znaczących różnic między kobietami i mężczyznami – zarówno panie, jak i panowie mają tendencję do chomikowania.

W polskich mieszkaniach najczęściej zalegają ubrania – aż 35% ankietowanych wskazało, że to właśnie odzież w niewłaściwym rozmiarze, czy po prostu taka, która przestała nam się podobać, stanowi największą część niepotrzebnych i nieużywanych rzeczy w naszych zbiorach. Na drugiej pozycji uplasowały się bibeloty i ozdoby, które kurzą się w domach 21% respondentów. Kolejne miejsca zajęły zabawki (14%), książki (13%), przybory kuchenne i naczynia (9%) oraz buty i akcesoria (7%). Co ciekawe, niepotrzebne ubrania nieco częściej przechowują mężczyźni (39%) niż kobiety (32%). Panie natomiast chętniej gromadzą nieczytane książki (16% w porównaniu do 9% u panów).

Rosnąca konsumpcja to zjawisko, które w przestrzeni publicznej do niedawna było przedstawiane przede wszystkim jako coś pozytywnego – komentuje wyniki badania Katarzyna Merska, Koordynator ds. Komunikacji Gumtree.pl. – Wpływ na to miały z pewnością konsekwencje przełomu politycznego roku 1989, po którym Polska wkroczyła w erę kapitalizmu. Niedostępne w gospodarce niedoboru przedmioty, nagle zaczęły być na wyciągnięcie ręki, a Polacy zapragnęli posiadać ich jak najwięcej. Na szczęście ten trend się zmienia, coraz więcej osób myśli o tym, jaką planetę zostawi swoim dzieciom i wnukom. Również najmłodsze pokolenie zaczyna mieć świadomość znaczenia działań w duchu zero waste.

Tylko co piąty mieszkaniec Polski przekazuje nieużywane przedmioty organizacjom charytatywnym. Podobny odsetek  oddaje je bliskim. Najczęściej wolimy jednak… nic z nimi nie robić. Aż 38% zapytanych Polek i Polaków stwierdziło, że zbędne rzeczy po prostu zalegają w ich mieszkaniach. Jedna na cztery osoby wyrzuca je do kosza na śmieci, a 9% badanych to, co zalega w domach, sprzedaje w internecie.

Badanie Gumtree.pl pokazuje jasno, że w mentalności większości Polaków nie ma zaszczepionych zachowań, które odzwierciedlałyby tzw. hierarchię postępowania z odpadami – mówi Piotr Barczak z Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste i Europejskiego Biura Ochrony Środowiska. – W tej hierarchii na najważniejszym miejscu znajduje się prewencja, czyli redukcja konsumpcji. Następnie mowa jest właśnie o ponownym użyciu, które może być rozumiane jako odsprzedaż, przekazanie, naprawa czy upgrade. Pomijanie tego poziomu oznacza, że kiedy wyrzucamy bądź przechowujemy nieużywany produkt, zasoby i energia potrzebne do jego produkcji zostały nieracjonalnie wykorzystane, przyczyniając się w ten sposób do degradacji środowiska. Nadzieję na przyszłość niosą zmiany w unijnych dyrektywach odpadowych, przyjęte w 2018 roku, a teraz wzmocnione w Europejskim Zielonym Ładzie. Położą one większy nacisk na działania prewencyjne, obligując kraje członkowskie, samorządy oraz przedsiębiorców do lepszego projektowania produktów, tak, aby były trwalsze i poddawalne naprawom, a sektor second-hand był wspierany narzędziami edukacyjnymi czy ekonomicznymi.