Godzina bez myszy, czyli internet dostępny dla każdego

Korzystanie z internetu bez myszy komputerowej lub touchpada? Niemożliwe? Niewygodne? Niezbyt intuicyjne? Tymczasem dla wielu osób z niepełnosprawnościami to codzienność.

16 maja to Światowy Dzień Świadomości Dostępności (Global Accessibility Awareness Day), zwyczajowo obchodzony w trzeci czwartek maja. Jego inicjatorem jest amerykański programista Joe Devon. W 2011 roku zaproponował zorganizowanie specjalnego dnia, który pozwoli uświadomić twórcom i użytkownikom stron internetowych, że najważniejszym elementem budowy serwisów powinna być funkcjonalność, a nie różnego rodzaju „wodotryski graficzne”.

„Godzina bez myszy” to ogólnopolska akcja, będąca częścią Światowego Dnia Dostępności. Wzięcie w niej udziału jest bardzo proste – wystarczy przez wybraną godzinę 16 maja nie korzystać z myszy lub touchpada. To narzędzia, które nie mogą być wykorzystywane przez wiele osób z niepełnosprawnościami, w tym osoby niewidome, które zamiast myszy używają klawiatury. Prawidłowo zbudowane strony internetowe pozwalają im na swobodne korzystanie z nich jedynie za pomocą tabulatora, strzałek i skrótów klawiszowych. Niestety, budowanie serwisów www według standardu WCAG 2.0 (Web Content Acessibility Guidelines 2.0) wciąż nie jest powszechne. Źle napisane strony mylą czytniki ekranowe, kody captcha uniemożliwiają wypełnianie formularzy, a zeskanowane dokumenty są nieczytelne. Typowe błędy, takie jak niezachowujące odpowiedniego kontrastu treści, nieczytelne i pozbawione opisów alternatywnych grafiki i tabele, czy filmy bez możliwości włączenia napisów lub audiodeskrypcji, sprawiają, że część niemal pięciomilionowej grupy osób z niepełnosprawnościami nie może korzystać ze wszystkich zalet nowych technologii. Tymczasem tkwi w nich olbrzymi potencjał integracji społecznej i zapobiegania cyfrowemu wykluczeniu. Wystarczy trzymać się istniejących zasad budowania serwisów www i aplikacji. I pamiętać o zdrowym rozsądku.

Jak sprawdzić, czy strona jest dostępna? Najprostszy „test” strony internetowej może przeprowadzić każdy, włączając się do akcji Godzina bez myszy, którą w tym roku Fundacja Integracja nagłaśnia już po raz szósty. Czy jesteśmy w stanie przejść przez stronę internetową, używając wyłącznie klawisza Tab? Czy oznaczane elementy są dodatkowo podświetlane (fokus)? Czy wszystkie linki są dostępne po potwierdzeniu enterem?

Do podstawowego korzystania z prawidłowo przygotowanej strony internetowej powinny wystarczyć cztery przyciski na klawiaturze:

• klawisz Tab, który zastępuje kursor myszki, co pozwala przechodzić między kolejnymi aktywnymi elementami strony (każde wciśniecie Tab to przesunięcie się do przodu na kolejny element);
• kombinacja klawiszy Shift+Tab, która działa jak Tab, ale do tyłu, czyli cofa na poprzedni element;
• klawisz Enter – zastępuje lewy przycisk myszki (przycisk akceptacji wyboru) – wciskając Enter, powinno się po zaznaczeniu linku przejść np. na nową stronę lub do nowego dokumentu;
• klawisz Backspace – pozwala cofnąć się na poprzednio odwiedzoną stronę.

Szczegółowe zasady dostępności określa międzynarodowy standard WCAG 2.0. Te najważniejsze przybliża kilka artykułów na portalu Niepelnosprawni.pl.

Internet to nasze okno na świat – od lat powtarzają osoby z niepełnosprawnościami. Szczególnie dla osób o ograniczonej mobilności to szansa na samodzielne życie: załatwianie spraw urzędowych, robienie zakupów, kontakt z bankiem czy korzystanie z kultury. Godzina bez myszy to nie tylko akcja ucząca wrażliwości, ale i realne wskazanie korzyści, jakie może zapewnić dostępność.

Więcej na temat akcji Godzina bez myszy można przeczytać TUTAJ. Fundacja Integracja zachęca także do dzielenia się swoimi spostrzeżeniami w mediach społecznościowych i oznaczania ich hasztagiem #godzinabezmyszy