Czy gospodarz wpuści na podwórko?

Rowerzysta napotyka na swojej drodze agresywnego psa. Uciekając w panice, przeskakuje przez płot i staje oko w oko z właścicielem posesji.

Ta groźna sytuacja to scena z kampanii społecznej „Nasze podwórko, ich azyl” zrealizowanej z okazji Światowego Dnia Uchodźcy. Z danych UNHCR wynika, że co minutę osiem osób zostawia dorobek życia, by uciec przed wojną, aresztowaniem, gwałtem lub terrorem.

Nasz spot to analogia losu uchodźcy, który tak jak bohater filmu, nagle znajduje się w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia i czasem nie ma wyjścia – musi uciekać, zostawiając za sobą dom, dobra materialne, nierzadko także swoich bliskich. Podobnie jak nasz rowerzysta, musi szukać schronienia w obcym, ale jednak potencjalnie bezpiecznym miejscu – mówi Karolina Grot z Instytutu Spraw Publicznych, która zajmuje się tematyką migracji i uchodźstwa.

Z danych UNHCR wynika, że w 2012 złożono na świecie 479 tysięcy wniosków o nadanie statusu uchodźcy. Ta najwyższa od 10 lat liczba stanowi kolejne potwierdzenie, że z roku na rok, z wyjątkiem 2006, liczba osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy rośnie.
 
Postanowiliśmy uświadomić społeczeństwu, że prawdziwe zagrożenie może spotkać każdego bez wyjątku. Nie powielamy więc dotychczasowych kalek i skojarzeń związanych z uchodźstwem. Nie chcemy wywoływać w widzach współczucia. Chcemy za to, aby każdy mógł wejść w jego skórę. Poczuć, jak to jest, stanąć oko w oko z niebezpieczeństwem. Jak to jest, być zmuszonym do porzucenia domu, do pozbycia się całego dobytku. Jak to jest uciekać w nieznane i przeżyć gehennę tułaczki, by w końcu skazać się na czyjąś dobrą wolę lub łaskę – dodaje Robert Olszewski, współscenarzysta spotu z agencji Young & Rubicam Polska.

Dramat uchodźców często nie kończy się w momencie przekroczenia granicy. Dla wielu zaczyna się następny trudny etap związany z pobytem w obozach dla uchodźców, ośrodkach dla cudzoziemców, ubieganiem się o status uchodźcy lub inną formę ochrony, i co nie mniej ważne – próbą ułożenia sobie życia na nowo.

Liczba osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce osiągnęła w 2012 roku największą wartość w dotychczasowej historii ruchów migracyjnych do Polski – 10753 (wyższa o niemal 4 tys. osób niż w roku 2011, porównywalna jedynie z również rekordowymi latami 2007 i 2009), z czego 85% stanowiło wnioski złożone po raz pierwszy. Najliczniej wnioski uchodźcze składali obywatele Federacji Rosyjskiej (przeważnie deklarujący narodowość czeczeńską) – 6084 osoby oraz Gruzini – 3234 osoby.

W 2012 r. w Polsce w 21% przypadków wydano decyzję o przyznaniu jednej z form ochrony (3,5% – status uchodźcy, 5,5% ochrona uzupełniająca, 12% – zgoda na pobyt tolerowany). Wśród osób, które zostały objęte przez Polskę ochroną, najwięcej pochodziło z Federacji Rosyjskiej, Białorusi, Gruzji oraz Armenii.

Kampania „Nasze podwórko, ich azyl” jest realizowana przez Instytut Spraw Publicznych w ramach projektu "Integracja poprzez edukację. Psychologiczne i prawne wsparcie cudzoziemców w Polsce" współfinansowanego przez Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców oraz budżet państwa. Spot wyprodukowała agencja Young & Rubicam. Spot zostanie wyemitowany 20 czerwca przez TVP1, TVP2 i TVP Info.

Elementem kampanii ISP jest także „Inspirator międzykulturowy” – podręcznik nie tylko dla trenerów, ale także dla wszystkich osób pracujących lub planujących podjąć pracę z cudzoziemcami. Ma być kompendium wiedzy i praktycznych wskazówek dotyczących prowadzenia szkoleń i warsztatów dla migrantów przymusowych, w tym uchodźców.