Co autor miał na myśli? – jak rozpoznać i reagować na manipulację w mediach ?

Jak rozmowa o popkulturze pomaga włączyć myślenie krytyczne, kreatywność i wrażliwość społeczną? Co kochamy i czego nienawidzimy w filmach, postaciach i markach Disneya – zarówno dawnych i obecnych? O tym, że odróżnianie faktów od opinii wciąż jest wyzwaniem , jak rozpoznać manipulację w mediach i jak na nią reagować opowiada Maja Dobiasz-Krysiak koordynator programu „Mind over media”. Walcząc ze współczesną propagandą, zaprasza do skorzystania z materiałów edukacyjnych i zachęca, by włączyć myślenie!

„Choć rok szkolny zbliża się ku końcowi, w programie „Mind over media. Szkoła krytycznego myślenia” intensywnie pracujemy nad korpusem materiałów, które uzbroją nauczycieli i nauczycielki, uczniów i uczennice w walce z medialną manipulacją

Media rozumiemy w programie dość szeroko. To nie tylko tzw. „stare media” – prasa, telewizja, reklama uliczna, ani jedynie „nowe media” Internet czy media społecznościowe. Propagandy szukamy też w popularnych i chętnie udostępnianych memach, filmach coachingowych, filmach Disney’a a także w edukacji.

Zaprosiliśmy więc nauczycielki, edukatorki i wykładowców akademickich – kulturoznawców i kulturoznawczynie, pedagożki i antropolożki edukacji do tego, by pomogły i pomogli nam w interpretacji i analizie medialnych przekazów.

Powstały materiały obejmujące aktualne zagadnienia i tematy poruszane w mediach. Przyjrzeliśmy się im od strony antydyskryminacyjnej:  o współczesnym antysemityzmie w materiałach prasowych, pisze pedagożka specjalizująca się w antydyskryminacji dr Marzanna Pogorzelska z Uniwersytetu Opolskiego, a seksistowski język pogardy, analizuje pedagożka, dr Iwona Chmura-Rutkowska z Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Zaprosiłyśmy też dwie nauczycielki do tego, by przeanalizowały materiały, po które sięga sama młodzież. Ewelina Waląg, nauczycielka w LO w Górze i trenerka antydyskryminacyjna przygląda się propagandzie coachingowego sukcesu, a Katarzyna Michalska nauczycielka Gimnazjum nr 1 w Bytomiu i ekspertka od edukacji kulturowej pokazuje w jaki sposób nieprawdziwe informacje rozprzestrzeniają się poprzez memy.

Ponieważ odróżnianie faktów od opinii wciąż jest wyzwaniem, narzędzia do prasowej analizy prezentuje medioznawczyni dr Urszula Patocka-Sigłowy z Uniwersytetu Gdańskiego, a przepis na fake newsa sprzedaje nam pogromca współczesnych mitów dr hab. Marcin Napiórkowski z Instytutu Kultury Polskiej UW, autor mitologiawspolczesna.pl.

Inicjatorka programu prof.  Renee Hobbs z Uniwerystetu w Rhode Island, USA pokazuje nam w jaki sposób definiować propagandę, a dwa scenariusze poświęcone analizie przekazów medialnych i rozróżnianiu typów dezinformacji zostały napisane przez koordynatorki programów medialnych Centrum Edukacji Obywatelskiej – przeze mnie i Katarzynę Grubek. Trenerka antydyskryminacyjna Dominika Cieślikowska mówi nam gdzie możemy zgłosić rozpowszechniane w mediach fałszywe informacje i jak aktywnie się im sprzeciwiać.

Jednym z najbardziej gorących tematów jaki podejmujemy w programie  jest analiza nowej podstawy programowej dla szkół średnich którą pomogła nam przeanalizować dr Marta Rakoczy, antropolożka edukacji z Instytutu Kultury Polskiej UW. Badaczka przygotowała analizę dyskursu – przygląda się jakie wartości postawy i treści zostały ujęte w nowej podstawie i jaka wizja szkoły, ucznia i nauczyciela jest tam zaproponowana. Aby ułatwić nauczycielom i nauczycielkom lekturę tej gęstej i rzetelnej analizy, trener antydyskryminacyjny i grafik David Sypniewski, przygotował infografiki , które zwracają uwagę na najważniejsze aspekty analizy ilustrując je zabawnymi rysunkami. Ponieważ podstawa programowa dotyczyć będzie nie tylko nauczycieli i nauczycielek, ale również uczniów, uczennic i rodziców – warto wiedzieć co jej autor miał na myśli i w jaki sposób może to wpływać na szkolne treści nauczania.

Część z materiałów edukacyjnych została opublikowana na serwisie https://media.ceo.org.pl/materialy. Zapraszamy do zapoznania się  nimi i zaplanowania krucjaty przeciw dezinformacji w nowym roku szkolnym!