Wyzwania umysłowe chronią umysł

Ludzie bardziej wykształceni i pracujący umysłowo są lepiej zabezpieczeni przed utratą pamięci poprzedzającą rozwój choroby Alzheimera – informują naukowcy z Włoch na łamach pisma „Neurology”.

Naukowcy przebadali 242 osoby chore na Alzheimera, 72 osoby z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi i 144 osoby nie mające problemów z pamięcią.

Łagodnymi zaburzeniami poznawczymi lekarze określają stan przejściowy, w którym dana osoba doświadcza zaburzeń nieco poważniejszych niż średnie dla swojego wieku, ale nie ma problemów tak poważnych jak chorzy na Alzheimera. Stan ten zazwyczaj poprzedza rozwój choroby.

Badacze sprawdzali pamięć i zdolności poznawcze uczestników projektu, a ponadto skanowali ich mózgi w celu analizy poziomu metabolizmu glukozy, co jest wskaźnikiem stopnia uszkodzenia mózgu przez płytki amyloidowe (starcze) i splątki neurofibrylarne (białka tau). Badanie prowadzono przez 14 miesięcy, w tym czasie 21 osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi zachorowało na Alzheimera.

Wyniki badań wykazały, że wśród osób z tym samym stopniem upośledzenia pamięci, ludzie bardziej wykształceni i zajmujący stanowiska bardziej wymagające intelektualnie mają znacząco więcej uszkodzeń i zmian w mózgach, niż osoby chore na Alzheimera słabiej wykształcone i nie pracujące umysłowo.

– Nasza hipoteza zakłada, że nauka i praca intelektualna tworzą rodzaj buforu przeciwko skutkom demencji, rodzaj rezerwy możliwości poznawczych – tłumaczy autorka badań Valentina Garibotto z University and Scientific Institute and the National Institute of Neuroscience w Milanie.

Zdaniem autorów pracy są dwa możliwe wytłumaczenia takiej sytuacji. Mózg może stawać się silniejszy podczas wyzwań jakie stawia przed nami proces edukacji – to jedno. Drugie zakłada, że czynniki genetyczne, które umożliwiają ludziom zdobycie wyższego wykształcenia i lepszych stanowisk w pracy zawodowej mogą determinować wielkość „rezerwy” mózgu. Na chwilę obecną naukowcy nie są w stanie określić, która teoria jest prawdziwa i przyczynia się do zaobserwowanej przez nich prawidłowości.

Ludzie z chorobą Alzheimera i ci, z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, którzy zachorowali na Alzheimera w trakcie trwania projektu mieli zaburzenia metaboliczne w rejonach mózgu związanych z chorobą; ludzie zdrowi i ci z łagodnymi zaburzeniami, którzy nie zachorowali na Alzheimera nie mieli problemów z metabolizmem glukozy w mózgu – dodają naukowcy.
PAP, www.naukawpolsce.pap.pl