W Europie nie szyje się lepiej

Clean Clothes Campaign opublikowała nowy raport poruszający kwestię szycia dla firm odzieżowych „z wyższej półki” oraz warunków pracy we wschodnioeuropejskich i tureckich fabrykach, w których szyte są ubrania na rynek Unii Europejskiej.

Raport „Uszyte w Europie. Głodowe płace pracowników przemysłu odzieżowego w Europie Wschodniej i Turcji” powstał w rezultacie badań, w tym wywiadów z ponad 300 pracownicami i pracownikami sektora odzieżowego w 10 krajach Europy Wschodniej oraz Turcji. Cały ten region to centrum produkcyjne dla państw Unii Europejskiej, gdyż około połowy importowanych do Unii ubrań wyprodukowano na terenach leżących w geograficznych granicach Europy. Streszczenie raportu jest do pobrania na stronie Clean Clothes Polska.

W badaniach stwierdzono, że mimo długiej tradycji przemysłu odzieżowego w tych krajach i wysoko wykwalifikowanych pracowników, prawie we wszystkich fabrykach produkujących dla dużych europejskich firm, takich jak Hugo Boss, Adidas, Zara, H&M czy Benetton, pracownicy otrzymują wynagrodzenia poniżej progu ubóstwa, a wielu z nich musi posiłkować się produkcją rolną na własne potrzeby lub drugą pracą, żeby w ogóle się utrzymać. Jak wynika z raportu, ustawowe płace minimalne stanowią jedynie od 14% (Bułgaria, Ukraina, Macedonia) do 36% (Chorwacja) szacunkowej godnej płacy.

Christa Luginbühl, jedna z autorek raportu, mówi: Te badania pokazują, że na naszym podwórku, tuż za progiem, pracownicy europejskich fabryk odzieżowych pracują po kilkanaście godzin na dobę za wynagrodzenie, które nie pozwala im zaspokoić nawet najbardziej podstawowych potrzeb. Złożone i nieprzejrzyste łańcuchy dostaw nie mogą być pretekstem do odmawiania ludziom prawa do godnej płacy. Podczas gdy takie marki jak Zara i H&M cieszą się rosnącymi zyskami nawet podczas kryzysu, warunki pracy w krajach producenckich w badanym regionie pogorszyły się, szczególnie od 2008 i 2009 roku.

Sytuację pracowników w tym regionie utrudnia także niezdolność związków zawodowych do walki o ich podstawowe prawa. Jedna z chorwackich działaczek związkowych stwierdziła, że związki nie mają okazji negocjować wyższych płac, bo ciągle muszą walczyć ze sprzecznymi z prawem praktykami, takimi jak przedłużający się brak płatności za nadgodziny, niezapłacone składki społeczne czy długie zaleganie z wypłatą pensji. 

Clean Clothes Campaign wraz ze związkami zawodowymi i pracownikami z badanego regionu apeluje do europejskich firm odzieżowych o zagwarantowanie – jako pierwszy, natychmiastowy krok, który powinny podjąć – by pracownicy sektora odzieżowego w tym regionie otrzymywali podstawowe wynagrodzenie netto w wysokości co najmniej 60% średniej płacy krajowej. Ceny płacone dostawcom muszą być obliczane na tej podstawie i umożliwiać wprowadzenie podwyżek wynagrodzeń.

„Uszyte w Europie” to jeden z cyklu raportów opracowanych przez Clean Clothes Campaign 
w ramach kampanii „Godna Płaca dla Wszystkich“. Elementem tej kampanii jest też petycja „O Godną Płacę dla Wszystkich“. Ponad 3000 osób z Polski podpisało petycję. Petycję można podpisywać na stronie http://cleanclothes.pl/godna_placa