Lekarz, który zainspirował Lema

Muzeum Historii Polski i Fundacja Świętego Mikołaja – wydawca rocznika filozoficznego „Teologia Polityczna” – zapraszają na film o wojennych losach doktora Karola Mikulskiego.

W imię nazistowskiej eugeniki w dwóch pierwszych latach okupacji Polski wymordowano 20 tysięcy chorych psychicznie i niepełnosprawnych, 100 tysięcy przedstawicieli inteligencji oraz rozpoczęto masową eksterminację narodu żydowskiego. Zagłada chorych spotkała się z obroną polskich i żydowskich lekarzy. Jednym z nich był dr Karol Mikulski, bohater filmu dokumentalnego: „Śmierć psychiatry. Eugenika i totalitaryzm”, zrealizowanego przez Fundację Świętego Mikołaja i Muzeum Historii Polski. Premierowy pokaz filmu można obejrzeć bezpłatnie 6 listopada 2012 roku o godz. 19:00 w Centrum Prasowym Foksal w Warszawie (ul. Foksal 3/5).

Karol Mikulski wywodził się z inteligencko-ziemiańskiej rodziny, której członkowie od pokoleń wybierali profesje medyczne. Jego ojciec – prof. Feliks Mikulski, był znanym psychiatrą i wykładowcą akademickim, co sprawiło, że syn od dzieciństwa interesował się psychiatrią. Po ukończeniu medycyny kariera Karola Mikulskiego rozwijała się dynamicznie. W wieku 32 lat objął stanowisko wicedyrektora i ordynatora szpitala w Gostyninie, które sprawował do wybuchu II wojny światowej. 17 marca 1940 r. w jego szpitalu zjawiła się niemiecka komisja i pod groźbą aresztu w ciągu 24 godzin nakazała sporządzenie listy pacjentów „nie rokujących wyzdrowienia”, przeznaczonych do eksterminacji. Na znak protestu, przeciw planowanej zagładzie niewinnych 18 marca 1940 roku Mikulski popełnił w swoim gabinecie samobójstwo. W filmie historię sprzeciwu dr. Karola Mikulskiego wobec nazistowskiej interpretacji eugeniki opowiada córka lekarza – dr Izabella Galicka. Postawa Karola Mikulskiego zainspirowała Stanisława Lema do napisania jego debiutanckiej powieści „Szpital Przemienienia”.

Film został wyreżyserowany przez Amelię Łukasiak i Sławomira Małoickiego. Autorem scenariusza jest Magdalena Gawin. W dokumencie występują: Dr Izabella Galicka, Dr Anna Kalinowska, Dr Magdalena Gawin oraz Andrzej Wilczkowski.