W ramach projektu Europeana 1989 w minioną sobotę w Polsce rozpoczęły się otwarte zbiórki pamiątek z 1989 roku. Inauguracja inicjatywy miała miejsce w Warszawie, a otworzyła ją debata na temat znaczenia zbiórek przedmiotów i pamiątek z czasów transformacji z udziałem polskich ambasadorów projektu: Premiera Tadeusza Mazowieckiego i fotografa Chrisa Niedenthala. Pierwsze pamiątki zdigitalizowane podczas tego wydarzenia będą niebawem dostępne na stronie www.europeana1989.eu. Kolejna okazja do utrwalenia wspomnień z 1989 roku będzie miała miejsce w tym tygodniu w Poznaniu.

Europeana 1989 to projekt uruchomiony przez europejską bibliotekę, muzeum i archiwum cyfrowe Europeana, którego celem jest udokumentowanie przemian, które miały miejsce w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej. W ramach tej inicjatywy wszyscy Europejczycy, którzy byli świadkami upadku żelaznej kurtyny, są zachęcani do udziału w zbiórkach, podczas których można zdigitalizować przedmioty, zdjęcia, filmy oraz nagrania dźwiękowe. Elektroniczne wersje pamiątek, które zostaną przyniesione na organizowane w ramach projektu zbiórki lub dodane za pośrednictwem strony internetowej będą współtworzyć cyfrowe archiwum pamiątek związanych z okresem transformacji.

Najbliższa zbiórka pamiątek odbędzie się w tym tygodniu w Poznaniu w dniach 14 i 15 czerwca w Bibliotece Kórnickiej PAN w Pałacu Działyńskich na Starym Rynku 78/79, w godzinach 10.00 – 20.00. Wolontariusze Europeana 1989 będą pomagać w digitalizacji wszystkich przyniesionych pamiątek.

Inauguracją pierwszej, warszawskiej zbiórki była przeprowadzona 8 czerwca o godz. 12.00 debata na temat znaczenia utrwalania wspomnień i zbiórek pamiątek z czasów transformacji. W debacie, którą poprowadził dziennikarz i publicysta Witold Szabłowski, udział wzięli ambasadorzy Europeana 1989 z poszczególnych państw objętych projektem: Sarmīte Ēlerte z Łotwy, Tunne Kelam z Estonii, Petr Janyška z Czech, Wolfgang Templin z Niemiec oraz László Rajk z Węgier. Polskę reprezentowali: pierwszy niekomunistyczny Premier RP Tadeusz Mazowiecki oraz fotograf Chris Niedenthal, który uwieczniał na swoich zdjęciach drogę do demokratyzacji Polski.

Pierwszymi przedmiotami zdigitalizowanymi w Warszawie były osobiste pamiątki ambasadorów projektu. Tadeusz Mazowiecki przyniósł list od Jerzego i Anny Turowiczów, który otrzymał w czasie wyboru na Premiera RP, z kolei Sarmīte Ēlerte zdigitalizowała radioodbiornik, przy którym wyczekiwała wiadomości z Zachodu w latach 80.

Do wspomnień ambasadorów projektu dołączyły opowieści mieszkańców Warszawy, którzy także dzielili się swoimi pamiątkami. Wśród przyniesionych na inauguracyjną zbiórkę przedmiotów znalazły się m.in. zdjęcia, podziemne ulotki, kartki żywnościowe, ubrania, zabawki oraz największy zdigitalizowany do tej pory obiekt: samochód marki Polonez, wyprodukowany w Polsce w latach 80.

W czerwcu zbiórki pamiątek w Polsce, poza Warszawą i Poznaniem, przeprowadzone zostaną także w Gdańsku (21 i 22 czerwca w Europejskim Centrum Solidarności, ul. Wały Piastowskie 24). Od sierpnia kampania będzie realizowana również w krajach nadbałtyckich, a potem w Czechach, Niemczech oraz na Węgrzech. Każdy może przynieść na dni zbiórek swoje pamiątki z 1989 roku. Digitalizowane są niechronione prawami autorskimi fotografie, nagrania dźwiękowe i wideo, a także plakaty, listy i inne przedmioty. Wszystkie pamiątki są zwracane ich właścicielom. Organizatorzy projektu – Europeana oraz Narodowy Instytut Audiowizualny, pomogą tworzyć cyfrowe kopie tych materiałów i rejestrować opowieści, które im towarzyszą, tak by stały się świadectwem tamtych czasów dla przyszłych pokoleń.

Wszyscy ci, którzy nie mogą pojawić się na zbiórkach, mogą zarejestrować się na stronie projektu i przesłać zdigitalizowane przedmioty wraz z historiami, które się z nimi wiążą.